Tłuszcze trans – wszechobecne i zabójcze

Utwardzone oleje roślinne. Znajdują się w tysiącach produktów, poczynając od margaryn do smarowania pieczywa, przez różnego rodzaju ciasteczka i chipsy, aż po frytki. Same oleje roślinne są bardzo zdrowe, ale proces utwardzenia powoduje, że zmieniają się ich właściwości. Nie tylko podnoszą poziom LDL (złego cholesterolu) i trójglicerydów we krwi, ale dodatkowo wpływają na obniżenie poziomu HDL (dobrego cholesterolu), co z kolei poważnie zwiększa ryzyko chorób serca, cukrzycy i może prowadzić do osłabienia systemu odpornościowego. Spożywanie ich w dużych ilościach zwiększa ryzyko zachorowania na raka jelita grubego aż o 86%. Utwardzone tłuszcze roślinne mogą być niebezpieczne także dla rozwijającego się dziecka, gdyż przechodzą przez łożysko. Przypuszcza się, że mogą mieć wpływ na masę urodzeniową, a także decydować o długości trwania ciąży i rozwoju układu nerwowego dziecka.

O niskiej, bezpiecznej zawartości tłuszczów trans można mówić, gdy stanowią one do 1,5 g na każde 100 g produktu, a poziom dopuszczalny to 10 proc. wszystkich tłuszczów w produkcie. Ile ich jest naprawdę? Jeśli producent nie używa terminu „tłuszcze trans”, zwykle posługuje się eufemizmem: określa jakiś składnik jako „uwodorniony” lub „częściowo uwodorniony”. Jeśli producent na opakowaniu wyszczególnia ilość gramów tłuszczów jednonienasyconych, wielonienasyconych i nasyconych (niestety, rzadko się to zdarza) zsumuj je, odejmij od całkowitej ilości tłuszczu w produkcie (ta najczęściej jest podana), a różnica pokaże, ile izomerów trans się zmieściło.

Tłuszcze trans mogą powstawać także w wyniku ogrzewania lub smażenia olejów w wysokiej temperaturze. W związku z tym występują one w nieświeżych tłuszczach używanych wielokrotnie w niektórych punktach gastronomicznych.