Hieronim Dekutowski ps. „Zapora”: „My się nigdy nie poddamy!”

Hieronim Dekutowski urodził się 24 września 1918 roku. Był ochotnikiem w wojnie obronnej 1939 roku, mając zaledwie 20 lat. Następnie przedostał się do Francji i walczył w szeregach 2. Dywizji Strzelców Pieszych. W Anglii trafił do ośrodka szkoleniowego cichociemnych, tam w marcu 1943 roku złożył przysięgę i przybrał pseudonim „Zapora”. W nocy z 16 na 17 września 1943 został przerzucony na teren Polski w rejonie Pułtuska.

Na początku 1945 roku zgodnie postanowieniem Komendy Okręgu AK Lublin Hieronim Dekutowski skoncentrował żołnierzy zagrożonych aresztowaniami i przystąpił do akcji odwetowych wobec wojsk NKWD i organów władzy ludowej. Pół roku później został awansowany przez dowództwo Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj do stopnia majora. Podporządkowano mu wszystkie oddziały leśne w okręgu lubelskim. Jesienią 1945 roku po powstaniu Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, które było naturalnym spadkobiercą DSZ, major jako komendant oddziałów leśnych był odpowiedzialny za dywersję i akcje skierowane przeciwko organom komunistycznego aparatu represji w województwie lubelskim. Z czasem obszar jego działania rozszerzył się na tereny Rzeszowszczyzny i świętokrzyskiego.

Po ogłoszeniu przez komunistów amnestii w lutym 1947 roku Hieronim Dekutowski zaprzestał prowadzenia akcji zbrojnych i w czerwcu się ujawnił. Zagrożony aresztowaniem podjął próbę ucieczki poza granice kraju. Został jednak zatrzymany wraz z siedmioma kolegami 16 września 1947 w miejscowości Nysa przez funkcjonariuszy bezpieki z Katowic. Był okrutnie torturowany przez 6 miesięcy. Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie z 15 września 1948 roku został skazany na siedmiokrotną karę śmierci, którą wykonano 7 marca 1949 roku. Wychodząc na egzekucję krzyknął: „My się nigdy nie poddamy!”

Na podstawie: polskieradio.pl/Nacjonalista.pl

Hieronim Dekutowski „Zapora” (po lewej) i Zdzisław Broński „Uskok”