Marian Reutt: U podstaw gospodarki narodowej

Polityka gospodarcza, pozbawiona myśli przewodniej, pozbawiona fundamentu ideowo-światopoglądowego, stanowi tylko szereg doraźnych, przypadkowych, chaotycznych posunięć- Jest ona klasycznym wyrazem życia z dnia na dzień, realizacja owego osławionego „jakoś tam będzie”, wynikiem braku konkretnych celów, ujmujących zadania Narodu w jeden wielki system i prowadzących do uświadomienia sobie dziejowej misji. Innymi słowy, polityka gospodarcza bez myśli przewodniej jest dowodem „dojutrkowania” czy „przetrwania”, które prowadzą do życia na poziomie prymitywnym czyli do wegetacji. Charakteryzuje to niestety dzisiejszą politykę gospodarczą Polski i jej jałową pogoń za programem ekonomicznym. Jałową, bo sam najmędrszy program gospodarczy, najgenialniejszy program na papierze — to jeszcze mało. Chodzi bowiem jeszcze o energię i o wolę, które są niezbędne do realizacji każdego planu. Płyną zaś one nie z papierowego programu, choćby najmądrzejszego, ale z idei, ze światopoglądu, z wiary. To jest rzecz zasadnicza.

Ekonomika opiera się na pewnych założeniach filozoficznych, a nawet religijnych, wiąże się ściśle z etyką i prawem, służy realizacji celów pozagospodarczych, jest przejawem organizującej myśli człowieka i dlatego jest ściśle związana z całokształtem życia społecznego. Narzuca to ekonomice charakter normatywny, tzn. czyni z niej naukę ustalającą prawidła, jak należy postępować na terenie gospodarstwa. Ekonomika więc jest zbiorem praw, które należy stosować, aby osiągnąć w dziedzinie gospodarstwa wyniki pożądane z punktu widzenia interesu Narodu. W zjawiskach ekonomicznych decydującą rolę grają momenty etyczne i czynnik woli. Jeden z pisarzy faszystowskich, Ugo Spirito, powiada, że „ekonomia musi rozpłynąć się w etyce”, że „nie można czynić żadnej różnicy między działaniem ekonomicznym, a etycznym”. Słowem, na terenie gospodarstwa decydującymi pojęciami stają się pojęcia moralno-prawne, jak Dobro, Słuszność, Sprawiedliwość itp.

Gospodarstwo narodowe — to gospodarstwo zorganizowane. Służy ono celom Narodu, a urzeczywistnia prawdy moralne. Dąży do podniesienia świata pracy na wyższy poziom życia gospodarczego, do uniezależnienia go od trosk materialnych, po prostu – do dobrobytu mas, gdyż tylko Naród, wolny od trosk materialnych, może poświęcić czas na twórczość kulturalną i na przygotowanie się do realizacji własnej misji dziejowej. Gospodarstwo narodowe — to gospodarstwo zorganizowane, a gospodarstwo zorganizowane — to gospodarstwo planowe. Celem gospodarki planowej jest zaspakajanie potrzeb, w przeciwieństwie do gospodarki liberalnej, kapitalistycznej, która uznaje za cel — czysty zysk. Ideałem gospodarki planowej jest trwałość i równomierność zaspakajania najróżnorodniejszych potrzeb narodowych, grupowych i indywidualnych. Gospodarka planowa usuwa chaos gospodarki liberalnej, opierającej się na „kalkulacjach” różnych mniejszych, lub większych spekulantów. Gospodarka planowa jest dążeniem do dyscypliny w zakresie stosunków wytwórczych, do ładu, porządku i sprawiedliwości, do realizacji ideałów i prawd światopoglądu narodowego.

Marian Reutt

Pismo Narodowo-Radykalne „Falanga”, 1936.