Braudel1 oferuje dogłębną analizę kapitalizmu w swoim przełomowym, trzytomowym dziele „Kultura materialna, gospodarka i kapitalizm XIV-XIX wiek”2 („Civilisation matérielle, économie et capitalisme, XVe-XVIIIe siècle”, 1979). Trzeci tom tego dzieła, zatytułowany również „Czas świata” („Le Temps du monde”), stanowi rozwinięcie jego idei kapitalizmu.
W tej książce (zwłaszcza w tomie drugim, „Koło handlu”, i trzecim, „Czas świata”), Braudel dokonuje kluczowego rozróżnienia:
a) Ekonomia rynkowa (économie de marché) to transparentna, konkurencyjna warstwa życia codziennego: lokalne rynki, jarmarki, drobni handlarze, rzemieślnicy, swobodna wymiana, gdzie zasady są jasne, a konkurencja stosunkowo uczciwa. To „niższy” i „średni” poziom gospodarki, gdzie dominują konkurencja i innowacje oddolne (na przykład małe przedsiębiorstwa).
b) Kapitalizm to poziom „wyższy”, „anty-rynkowy” (contre-marché): domena wielkich monopolistów, finansistów i dalekosiężnych firm handlowych (takich jak genueńscy bankierzy i Holenderska Kompania Wschodnioindyjska). Kapitaliści unikają konkurencji, dążą do monopoli i nierównej wymiany, polegają na powiązaniach z państwem, manipulują rynkami i działają w „strefie nieprzejrzystości”. Kapitalizm wykorzystuje gospodarkę rynkową jako fundament, ale pasożytuje na niej i tłumi wolną konkurencję.
Braudel podkreśla: kapitalizm nie jest synonimem gospodarki rynkowej i często jest jej wrogiem, ponieważ dąży do monopolu i kontroli, a nie do wolnej konkurencji. Prawdziwy kapitalizm to nie przedsiębiorczość drobnych przedsiębiorców, ale władza elity nad globalnymi przepływami (handel przyprawami, kredyty, kolonie). Powstał na długo przed rewolucją przemysłową i istnieje równolegle do rynku. Główne idee to zmieniające się „gospodarki światowe” (dominujące ośrodki: Wenecja → Antwerpia → Genua → Amsterdam → Londyn), kształtowanie się rynków krajowych, rola rewolucji przemysłowej oraz potwierdzenie tezy, że kapitalizm sprzeciwia się rynkowi.
A zatem: kapitalizm jest antyrynkowy. Kapitalizm w Rosji musi zostać zniesiony, ale rynek może pozostać. Co więcej, rynek naturalnie funkcjonuje tylko bez kapitalizmu. Kapitalizm to Zachód. Współczesny Zachód to kapitalizm. Rynek jako taki stał się w nim przestarzały. Kapitalizm musi zostać zniszczony. W imię rynku (i nie tylko). W imię ludzkości.
Aleksandr Dugin
Przypisy:
1. Fernand Braudel (ur. 24 sierpnia 1902 – zm. 27 listopada 1982) – francuski historyk czasów nowożytnych, przedstawiciel „szkoły Annales”. Napisał oprócz „Civilisation matérielle…” m.in. „La Méditerranée et le Monde Méditerranéen a l’époque de Philippe II” (1949), „La Dynamique du Capitalisme” (1985), „L’Identité de la France” (1986), „Grammaire des civilisations” (1987), „Le Modèle Italien” (1989).
2. Ukazała się publikacja w języku polskim tejże książki: F. Braunel, Kultura materialna, gospodarka i kapitalizm XV-XVIII wiek, t. 1–3, Warszawa 1992.
Tłumaczenie: dr Krzysztof Karczewski
Źródło: geopolitika.ru
Błąd, grupa nie istnieje! Sprawdź składnię! (ID: 9)
Najnowsze komentarze