Prawdziwe koszty transformacji energetycznej

Klimatyczne szury spod znaku okrzyków „Planeta płonie” próbują wmówić Polakom, że „zielona energia” jest tańsza i wystarczy stawiać więcej wiatraków, a będziemy żyli w raju. Obowiązuje dziś narracja, że przejście na odnawialne źródła energii (OZE) oznacza nie tylko ekologicznie czystszą, ale także tańszą energię dla obywateli. Tymczasem najnowszy raport Fundacji Centrum Strategii Rozwojowych prezentuje inne, znacznie bardziej zniuansowane spojrzenie.

W raporcie obalono szereg mitów – przede wszystkim ten, że więcej OZE oznacza automatycznie niższe rachunki dla odbiorców końcowych. Na podstawie danych z 27 państw UE pokazano, że kraje z największym udziałem fotowoltaiki i energetyki wiatrowej – takie jak Niemcy, Holandia czy Dania – wcale nie należą do tych, gdzie energia jest najtańsza. Wręcz przeciwnie – często płacą więcej niż kraje z większym udziałem źródeł konwencjonalnych.

„Dane mówią jasno: to nie sama cena energii, lecz narastające koszty systemowe – przesyłu, bilansowania i wsparcia OZE – stają się głównym źródłem rosnących rachunków” – komentuje Wanda Buk, współautorka raportu. W 2024 r. koszt energii czynnej wyniósł ok. 72 mld zł, natomiast pozostałe koszty systemowe – w tym dystrybucja, bilansowanie i różnego rodzaju opłaty wsparcia – sięgnęły ponad 55 mld zł. Oznacza to, że to właśnie „koszty otoczenia” coraz bardziej decydują o wysokości rachunków.

Jednocześnie planowane przez operatorów sieci inwestycje infrastrukturalne rosną w bezprecedensowym tempie – do 2028 roku mają sięgnąć 72,6 mld zł. To ponad 80% więcej niż w roku 2020.

Z raportu wynika jasno, że najbardziej obciążane kosztami są najmniejsze firmy – sektor usługowy, gastronomia, domy opieki społecznej. Ich średni jednostkowy koszt dystrybucji jest siedmiokrotnie wyższy niż w przypadku dużych zakładów przemysłowych. Co więcej, nawet przemysł – mimo ulg – płaci dziś w Polsce więcej za energię niż jego odpowiednicy w Europie Zachodniej.

Zapraszamy do lektury pełnego raportu:  https://fundacjacsr.pl/zielony-rachunek-sumienia/

Na podstawie: fundacjacsr.pl

Zdjęcie: Wikimedia Commons